HeaderAd

नांदेड जिल्ह्यातील लोकप्रिय पर्यटन स्थळे

नांदेड जिल्ह्यातील लोकप्रिय पर्यटन स्थळे

नांदेड जिल्हा- नांदेडमधील प्रमुख प्रेक्षणीय स्थळे । Nanded District- Top Sightseeing in Nanded


एक लोकप्रिय पर्यटन आकर्षण असलेल्या नांदेड शहरात आणि त्याच्या आसपास पाहण्यासारखी अनेक ठिकाणे आहेत. नांदेडचे नाव पूर्वी नांदित असे होते. हे प्रामुख्याने शीख गुरुद्वारांसाठी ओळखले जाते आणि येथे भरपूर पुरातन वस्तूंचा संग्रह आढळतो. पांडवांनी वनवासात असताना या जिल्ह्यातून प्रवास केल्याचे महाभारतात म्हटले आहे. या ठिकाणी एकेकाळी महान राजा अशोकाचे राज्य होते. ऐतिहासिक महत्त्व आणि पवित्र ठिकाण असल्यामुळे नांदेड येथे वर्षभर मोठ्या संख्येने पर्यटक येतात.
 
पवित्र गोदावरी नदीच्या काठावर वसलेले गुरुद्वारा हजूर साहिब हे नांदेडमध्ये भेट देण्याच्या सर्वोत्तम ठिकाणांपैकी एक आहे. शीख नेते गुरु गोविंद सिंग यांचे निधन झाले त्या ठिकाणी हा गुरुद्वारा बांधण्यात आला आहे. गुरुद्वाराच्या आतील खोलीला "अंगिथा साहिब" म्हणून ओळखले जाते. याला सच-खंड म्हणजे 'सत्याचे क्षेत्र' असेही म्हटले जाते. येथील सौंदर्य आणि पवित्रता लोकांच्या मनाला शांती देते. येथील इतर प्रमुख प्रेक्षणीय स्थळांपैकी होट्टल हे सिद्धेश्वराचे मंदिर आहे, त्यानंतर नांदेडपासून १०० किमी अंतरावर असलेले इसापूर धरण आणि प्रसिद्ध कंधार किल्ला आहे. नांदेड किल्ला नांदेड जिल्ह्यातील सर्वात जास्त भेट दिलेल्या पर्यटन स्थळांपैकी एक आहे. या किल्ल्यावर सुंदर बाग आहे आणि त्याच्या आजूबाजूला अनेक जलकुंभ आहेत.

नांदेडमधील सहस्त्रकुंड धबधबा हे येथील सर्वात जास्त भेट दिलेल्या ठिकाणांपैकी एक आहे. या धबधब्याला "मराठवाड्याचा नायगारा धबधबा" असेही म्हणतात. नांदेडहून या ठिकाणी जाण्यासाठी सुमारे दोन तास लागतात. धबधब्याचे सौंदर्य मंत्रमुग्ध करणारे आहे आणि पावसाळ्यात भेट दिल्यास त्याचा उत्तम आनंद लुटला जातो. नांदेड येथे सुट्टीच्या दिवशी करावयाच्या इतर गोष्टी म्हणजे त्रिकुट गाव, विष्णुपुरी बॅरेज, विसावा गार्डन, कलेश्वर मंदिर आणि मालटेकडी घाटाच्या सौंदर्याचा आनंद घेणे. प्रेक्षणीय स्थळांव्यतिरिक्त येथे खरेदीचा आनंदही घेता येतो. नांदेड हे मुख्यतः त्याच्या बिद्री कामासाठी आणि ‘वारली पेंटिंग्ज’साठी ओळखले जाते जे तांदळाच्या पिठाने बनवलेली रेखाचित्रे आहेत.

नांदेड जिल्ह्यातील लोकप्रिय पर्यटन स्थळे । Popular Tourist Places in Nanded District


नांदेड किल्ला

नांदेड किल्ला
नांदेड किल्ला हा महाराष्ट्र राज्यातील एक प्रमुख पर्यटन आकर्षण आहे, ज्याला ऐतिहासिक महत्त्व आहे. किल्ला शांत गोदावरी नदीने वेढलेला आहे. किल्ल्याच्या आजूबाजूला पसरलेल्या शेतजमिनींना पाणी याच नदीतून उपलब्ध होते. किल्ल्याच्या माथ्यावरून उत्कृष्ट मंत्रमुग्ध करणारी दृश्ये पाहायला मिळतात. निर्जन भूमीत लोळलेला आणि उत्कृष्ट इतिहासात डुंबलेला नांदेड किल्ला फोटोग्राफी प्रेमी, इतिहास प्रेमी आणि स्थापत्यशास्त्राच्या जाणकारांसाठी आनंददायी आहे.

तेथे कसे पोहोचाल?

नांदेड किल्ला नांदेड रेल्वे स्थानकापासून ४. ५ किमी अंतरावर आहे. या ठिकाणासाठी सर्वात जवळचे विमानतळ लातूर आहे, जे सुमारे १२० किमी अंतरावर आहे.

माहूरगड

माहूरगड

माहूरगड, ज्याला माहूर म्हणूनही ओळखले जाते, हे नांदेडच्या जवळ असलेले शहर आहे, जे मंदिरांसाठी खूप प्रसिद्ध आहे. येथे, तीन पर्वत आहेत, प्रत्येकामध्ये मंदिर आहे. पहिले, आणि कदाचित सर्वात प्रमुख रेणुका देवीचे मंदिर आहे, जी देव परशुरामची आई आहे. इतर दोघांना दत्त शिखर आणि अत्री अनसूया शिखर असे म्हणतात. माहूरमध्ये इतर अनेक मंदिरे आहेत जसे की जमदग्नी मंदिर, परशुराम मंदिर, कालिका मंदिर, देवदेवेश्वर मंदिर, तसेच पांडव लेणी नावाची लेणी.

रेणुका देवी मंदिर हे शाक्त पंथातील लोकांसाठी अत्यंत आदरणीय मंदिर आहे. इतिहासकारांच्या मते, जेव्हा देवी रेणुकेचा तिचा पुत्र परशुरामाने वध केला होता; तिचे डोके त्याच ठिकाणी पडले जेथे मंदिर सध्या आहे. रेणुकेला नंतर ऋषी जमदग्नी यांनी त्यांचा मुलगा परशुरामाला वरदान म्हणून पुनर्जन्म दिला.

इतिहास


प्राचीन देवी भागवत पुराणात माहूरगडचा उल्लेख "मातृपुरा" किंवा "मातापूर" असा आहे, जो शक्ती उपासकांसाठी एक महत्त्वाचे स्थान आहे. मुस्लिमांसाठी देखील हे ठिकाण महत्त्वपूर्ण आहे कारण येथे बाबा सोनापीरची प्रसिद्ध दर्गा पाहिली जाऊ शकते, ज्यांना मोहर-ए-रसूल (पैगंबराचा शिक्का) म्हणूनही ओळखले जाते. दर महिन्याच्या पाचव्या दिवशी दर्ग्यामध्ये उर्स आयोजित केला जातो. हा सण साजरा करण्यासाठी देशाच्या विविध भागातून अनेक लोक येतात.

आजूबाजूच्या परिसरात करण्यासारख्या आणि पाहण्यासारख्या गोष्टी काय आहेत?

माहूर हे लहान शहर असू शकते, तथापि, त्यात अनेक महत्त्वपूर्ण धार्मिक आकर्षणे आहेत. मातापूर निवासिनी श्री जगदंबा देवी मंदिर किंवा रेणुका देवी मंदिर, दत्तात्रेय मंदिर, अनुसया मंदिर, देवदेवेश्वर मंदिर, परशुराम मंदिर, सर्वतीर्थ, मातृतीर्थ, भानुतीर्थ, हाती दरवाजा, बाल समुद्र, पांडव लेणी, माहूरगड (महूरगड) मंदिरासाठी मंदिर. , माहूर म्युझियम, सोनपीर दर्गा, शेख फरीद धबधबा (वाझारा), आणि राजे उदारामचा पॅलेस ही काही खास आकर्षणे आहेत ज्यांना माहूरमध्ये भेट द्यायलाच हवी.

तेथे कसे पोहोचाल?

माहूर हे मुख्यत: नांदेडपासून तीन किलोमीटर अंतरावर असलेले शहर आहे. माहूरकडे जाण्यासाठी रस्ता हा एकमेव मार्ग आहे. महाराष्ट्रातील विविध शहरांमधून वारंवार बसेस (राज्य चालवल्या जाणार्‍या एसटी बसेस तसेच खाजगी बसेस) असतात.

भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ कोणती?

नवरात्री आणि विजयादशमी मंदिराला भेट देण्यासाठी उत्तम वेळ असेल. विशेषत: विजयादशमीच्या दिवशी जेव्हा येथे विशेष उत्सव आयोजित केला जातो. नवरात्री आणि दत्त पौर्णिमा यांसारख्या शुभ प्रसंगी मंदिरात विशेष पूजा केली जाते.

हजूर साहिब

हजूर साहिब

'पंज तख्त' पैकी एक, शिखांचे पवित्र मंदिर, हजूर साहिब नांदेड हे ठिकाण आहे जेथे ११ शीख गुरूंपैकी दहावे गुरु गोविंद सिंगजी यांनी त्यांची अंतिम सभा घेतली होती. हजूर साहिब नांदेडची स्थापना १६०९ मध्ये गुरु हरगोविंद यांनी केली होती. अमृतसरच्या हरमंदिर साहिबप्रमाणे, हजूर साहिब देखील सोन्याच्या ताटाने झाकलेले आहे. गुरुद्वाराच्या आत, अंगिथा साहिब नावाची एक आतील खोली आहे, जिथे १७०८ मध्ये गुरू गोविंद सिंग यांच्यावर अंत्यसंस्कार करण्यात आले होते त्याच ठिकाणी बांधण्यात आले होते. गुरू गोविंद सिंग यांचे अनेक सामान जसे की सोन्याचा खंजीर, एक माचलक तोफा, ३५ बाणांसह एक धनुर्धर, दोन धनुष्य, मौल्यवान दगडांनी जडलेली लोखंडी ढाल आणि पाच सोन्याच्या तलवारी येथे अतिशय चांगल्या प्रकारे जतन केलेल्या आहेत.

गुरुद्वारा कॉम्प्लेक्स

अनेक हेक्टरमध्ये पसरलेल्या, हजूर साहिब संकुलात दोन इमारती आहेत - बुंगा माई भागो, एक मोठी खोली जिथे पर्यटकांना गुरु ग्रंथ साहिब आणि गुरु गोविंद सिंग यांचे सोनेरी खंजीर, मॅचलॉक गन सारख्या वस्तू आहेत; ३५ बाणांसह दोन धनुष्य; मौल्यवान दगड आणि पाच सोन्याच्या तलवारींनी जडलेली लोखंडी ढाल. दुसरी खोली अंगिथा साहिब आहे, जी १७०८ मध्ये त्याच ठिकाणी बांधली गेली होती जिथे गुरु गोविंद सिंग यांचे अंत्यसंस्कार करण्यात आले होते. अमृतसरमधील हरमंदिर साहिबप्रमाणे, हजूर साहिबमध्येही सोन्याचा मुलामा असलेले घुमट आहेत आणि शिखरावर सोन्याचा मुलामा असलेला तांब्याचा कलश आहे.
 

लेझर शो

गुरुद्वाराचा सर्वात मनोरंजक भाग म्हणजे त्याचा लेझर शो, जो दररोज संध्याकाळी होतो. जसबीर सिंग धाम दिग्दर्शित आणि गझल गायक जगजीत सिंग यांनी आवाज दिला, या शोमध्ये दहा गुरूंच्या जीवनाचे वर्णन करण्यात आले. शोची वेळ दररोज संध्याकाळी ७:३० ते ८:३० आहे. गुरुद्वारामध्ये दिले जाणारे अन्न "गुरु का लंगर" खाण्याचा विचार करा.

गुरुद्वाराचा इतिहास

गुरू गोविंद सिंग यांनी ज्या पवित्र स्थळी आपली अंतिम सभा घेतली, हजूर साहिब नांदेड हे शीख धर्मातील पंज तख्त गुरुद्वारांपैकी एक आहे. पौराणिक कथेनुसार, गुरू गोविंद सिंग १७०८ मध्ये, ऑगस्टच्या शेवटी नांदेडला आले. पुढे ते गोलकोंड्यातही गेले पण नंतर त्यांनी नांदेडला कायमचे आपले वास्तव्य करायचे ठरवले. याच ठिकाणी बहादूरशहाला सरहिंदचा 'फौजदार' वजीरखान याने मारण्यासाठी नियुक्त केलेल्या दोघांनी भोसकले होते.

परिस्थितीचा अंदाज घेऊन, गुरु गोविंद सिंग यांनी गुरु ग्रंथ साहिब स्थापित करण्यास सांगितले, अशा प्रकारे ते ठिकाण ‘तखत साहिब’ म्हणून ओळखले जाऊ लागले. हजूर साहिबची सुंदर सोन्याचा मुलामा असलेली इमारत महाराजा रणजित सिंग यांच्या मार्गदर्शनाखाली बांधण्यात आली. गुरुद्वाराची रचना पूर्ण करण्यासाठी पाच वर्षे लागल्याचे सांगितले जाते. गुरुद्वारा "सचखंड श्री हजूर अबचल नगर साहिब" म्हणून राखीव आहे. स्टेशन जवळ, हर्ष नगर, नांदेड, महाराष्ट्र ४३१६०१ हा पत्ता आहे.

भेट देण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ कोणती?

गुरुद्वाराला पूर्णत्वात पाहण्यासाठी, पर्यटकांनी शीख सणांच्या वेळी भेट दिली पाहिजे. दररोज संध्याकाळी मुख्य गुरुद्वाराजवळ लेझर-रे शो होतो. या शोच्या माध्यमातून पर्यटकांना दहा गुरूंच्या जीवनाविषयी सांगितले जाते. या शोची संकल्पना आणि दिग्दर्शन जसबीर सिंग धाम यांनी केले आहे तर संगीत आणि भाष्य गझल गायक जगजीत सिंग यांचे आहे. शोची वेळ दररोज संध्याकाळी 7:30 ते 8:30 आहे.

तेथे कसे पोहोचाल?

नांदेडमध्ये वाहतूक व्यवस्था चांगली आहे. शहरातील कोणत्याही ठिकाणाहून गुरुद्वाराजवळ जाण्यासाठी रिक्षा आणि टॅक्सी सहज उपलब्ध आहेत. तसेच, अशा बसेस आहेत ज्यांची वाजवी किंमत वक्तशीर आहे.

आजूबाजूच्या परिसरात करण्यासारख्या आणि पाहण्यासारख्या गोष्टी कोणत्या आहेत?


नांदेड गुरुद्वाराला भेट देताना, त्या प्रदेशातील खालील पर्यटन स्थळे पहा:

श्रीक्षेत्र माहूरगड, नांदेड किल्ला, सहस्त्रकुंड धबधबा, कंधार किल्ला, इसापूर धरण, नगीना घाट, बांदा घाट, संगत साहेब, बाउली साहेब, माळ टेकडी, शिकार घाट, हिरा घाट आणि, माता साहेब.

तसेच, जर पर्यटक नांदेडला हवाई मार्गाने येत असतील तर औरंगाबाद येथे थांबणे आवश्यक आहे. औरंगाबादमध्ये, अजिंठा लेणी, एलोरा लेणी, घृष्णेश्वर ज्योतिर्लिंग मंदिर, बीबी का मकबरा, भद्रा मारुती यासारख्या ठिकाणांना पर्यटक भेट देऊ शकतात.

इसापूर धरण

इसापूर धरण

इसापूर धरण हे महाराष्ट्र राज्यातील सर्वात मोठे धरणांपैकी एक आहे, जे पैनगंगा नदीवर बांधले आहे जे महाराष्ट्राला दोन प्रदेशांमध्ये विभागते; मराठवाडा आणि विदर्भ प्रदेश. हे पृथ्वी-भरण धरण आहे, ज्याची उंची ५७ मीटर आहे आणि लांबी ४१२०.१ मीटर आहे. धरण बांधण्यामागील हेतू प्रामुख्याने सिंचनाचा होता. पाण्याने नटलेले, इसापूर धरण हे निसर्गाच्या कुशीत वसलेले एक प्रमुख पर्यटकांचे आकर्षण आहे. प्राचीन दृश्यांनी आशीर्वादित, उत्सुक पक्षी निरीक्षकांसाठी आजूबाजूला राहण्यासाठी आणि विशेषत: हिवाळ्यात, आजूबाजूच्या रंगीबेरंगी पक्ष्यांच्या गोड आवाजाने मंत्रमुग्ध होण्यासाठी हे एक अविश्वसनीय ठिकाण आहे. धरणाच्या सभोवतालची अफाट हिरवाई पिकनिक किंवा पर्यटनासाठी योग्य पार्श्वभूमी बनवते.

तेथे कसे पोहोचाल?

इसापूरला जाण्यासाठी प्रथम शेंबळ पिंपरीला जावे लागते, तेथून इसापूर हे शेंबळ पिंपरीच्या पश्चिमेस ४ किमी अंतरावर आहे. शेंबळ पिंपरीला जाण्यासाठी ३ वेगवेगळे मार्ग आहेत, एक पुसद येथून आहे जो फक्त २७ किमी अंतरावर आहे, उमरखेडपासून ३० किमी अंतरावर आहे आणि त्यानंतर हिंगोली येथून ४१ किमी अंतरावर आहे. येथे जाण्यासाठी व्यक्ती वैयक्तिक कार किंवा बसने प्रवास करू शकते.

आजूबाजूच्या परिसरात करण्यासारख्या आणि पाहण्यासारख्या गोष्टी कोणत्या आहेत?


पर्यटक शेम बाळेश्वर मंदिराला देखील भेट देऊ शकतात; शेंबळ पिंपरीच्या पश्चिमेकडे १ किमी, तसेच अंकुलेश्वर मंदिर देखील; इसापूरपासून ६ किमी दूर, ज्यांना भेट देणे आवश्यक आहे.
 

सहस्त्रकुंड धबधबा नांदेड

सहस्त्रकुंड धबधबा नांदेड
५० फूट उंचीवरून खाली येणारा सहस्त्रकुंड धबधबा ज्यांना विश्रांती आणि नवचैतन्य शोधण्याची गरज आहे अशा सर्वांसाठी आश्चर्यकारक आहे. यात आश्चर्य नाही की, हे ठिकाण पर्यटकांसाठी वर्षभर खुले असते पण धबधबा पाहण्याचा सर्वोत्तम काळ म्हणजे पावसाळा, कारण महाराष्ट्रात अशा प्रकारे कोसळणारे पाणी कुठेही सापडणे कठीण आहे, अशा प्रकारच्या काळ्या दगडावर त्याचे कोसळणारे पाणी फेसाळताना दिसते. धबधब्याच्या उत्कृष्ट दृश्यासाठी, धबधब्याच्या एका बाजूला असलेल्या लांब उतारावर चढून जा. तसेच, येथे एक टेहळणी बुरूज आहे जो धबधब्याच्या चित्तथरारक दृश्यापेक्षा कमी नाही.

तेथे कसे पोहोचाल?

सहत्रकुंड धबधबा नांदेडपासून अंदाजे १०० किलोमीटर अंतरावर असल्याने वैयक्तिक कारने किंवा बसने प्रवास करणे चांगले. धबधबा दिसत असलेल्या मुख्य ठिकाणी जाण्यासाठी पायी जावे लागते. काहीवेळा पुलाचा रस्ता चारचाकी वाहनांसाठी दुर्गम होतो, परंतु तो खाली (२० मिनिटे एकेरी) चालता येतो. जोरदार प्रवाह आणि तीक्ष्ण खडकांमुळे पाण्यात उतरण्याचा सल्ला दिला जात नाही.

आजूबाजूच्या परिसरात करण्यासारख्या आणि पाहण्यासारख्या गोष्टी कोणत्या?


पंचमुखी महादेव मंदिर, राम मंदिर, बाणगंगा महादेव मंदिर सहस्त्रकुंड धबधब्याला भेट देऊन पाहण्यासारखे आहे.

अस्वीकरण

आमच्या ब्लॉगमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या काही परवानाधारक सशुल्क प्रतिमांचे श्रेय आम्ही घेत नाही, मग त्या गूगल इमेजेस, फोटोलिया आणि शटरस्टॉक यांच्याकडून घेतलेल्या असतील. अशा सर्व प्रतिमा त्यांच्या संबंधित मालकांचे कॉपीराइट आहेत आणि आम्ही जिथे जमेल तिथे त्यांना श्रेय देण्याचा प्रयत्न करतो. तथापि, जर आमच्या ब्लॉगवर कोणतीही कॉपीराइट प्रतिमा वापरली गेली असेल तर संबंधित व्यक्ती एकतर आम्हाला प्रतिमा काढून टाकण्यासाठी थेट मेल करू शकते किंवा प्रतिमाचे श्रेय कोणालाही देऊ शकते.

कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत

Please do not enter spam link in the message box

Blogger द्वारे प्रायोजित.